ประวัติความเป็นมา
สำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ
|
ประวัติสำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ สำนักงานพระธรรมนูญ ฯ ได้วิวัฒนาการมาเป็นลำดับตามการจัดกำลังกองทัพอากาศ กล่าวคือ ในระยะเริ่มแรกที่กิจการบินขึ้นอยู่กับกองทัพบก (พ.ศ.๒๔๕๖ ถึง พ.ศ.๒๔๗๙) กิจการพระธรรมนูญ คงตกอยู่ในหน้าที่ส่วนกลางของกองทัพบก ไม่มีการกำหนดตัวเจ้าหน้าที่ขึ้นไว้โดยเฉพาะ สำหรับประวัติกองพระธรรมนูญ ฯ ขอแบ่งออกเป็น ๓ ยุค คือ ยุคก่อนที่จะได้รับการปรับอัตรา เป็นกองพระธรรมนูญกรมสารบรรณทหารอากาศ ยุคที่ได้รับการปรับอัตราเป็น กองพระธรรมนูญ กรมสารบรรณทหารอากาศ และยุคปัจจุบันที่ได้รับการปรับอัตราเป็นสำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ ๑. ยุคก่อนที่จะได้รับการปรับอัตราเป็นกองพระธรรมนูญ ฯ ได้เริ่มต้นด้วยประวัติความเป็นมาจากนายทหารพระธรรมนูญกองทัพอากาศมีขึ้นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.๒๔๗๕ คือ หลังจากที่กระทรวงกลาโหมได้ออกข้อบังคับทหารที่ ๘/๙๕๔๙/๒๔๗๕ ว่าด้วยการจัดระเบียบการและกำหนดหน้าที่กระทรวงกลาโหมขึ้นแล้ว ได้กำหนดให้กรมอากาศยานในขณะนั้น มีหน้าที่เกี่ยวกับกิจการกฎหมาย คือ การรักษาการตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการเดินอากาศ กิจการนี้ต่อมาได้ตกเป็นหน้าที่ของ แผนกการคดีและบัญชีพลในกองบังคับการ กองทัพอากาศรับผิดชอบ เจ้าหน้าที่ประจำแผนกการคดีและบัญชีพลในกองบังคับการกองทัพอากาศคนแรกได้แก่ นายก้าน นิติสาขา เจ้าหน้าที่ทางกฎหมายคนต่อมาถัดจากนายก้าน ฯ ได้แก่ ราชบุรุษโชติ ชวนะลิขิกรต่อมาท่านผู้นี้ได้เปลี่ยนชื่อสกุลเป็น รัตนกุล (อดีต หัวหน้ากองบริการ กพ.ทอ.) ได้ปฏิบัติหน้าที่หัวหน้าการคดีและบัญชีพล กองบังคับการ กรมอากาศยาน ตามคำสั่งกรมอากาศยานที่ ๕๘๔๙/๒๔๗๖ ลง ๑ ก.ย.๗๖ ๑.๑ พ.ศ.๒๔๗๘ กรมอากาศยาน เปลี่ยนชื่อเป็น กรมทหารอากาศ และ พ.ศ.๒๔๘๐ เปลี่ยนเป็น กองทัพอากาศ มีฐานะเท่ากับกองทัพบกและกองทัพเรือทุกประการ ยังมีแผนกการคดีและบัญชีพล ในสังกัดกองบังคับการกองทัพอากาศ งานด้านแผนกการคดีและบัญชีพลในระยะนี้ยังคงมี ราชบุรุษโชติ รัตนกุล เป็นหัวหน้าแผนกอยู่ ๑.๒ พ.ศ.๒๔๘๔ กระทรวงกลาโหมได้มีคำสั่งทหารที่ ๖/๔๖๖ ลง ๖ ม.ค.๘๔ ย้าย นายร้อยโท เกียรติ มังคละพฤกษ์ อัยการศาลจังหวัดทหารบกสงขลา มาสำรองราชการกองบังคับการกองทัพอากาศ และเป็นอัยการกองทัพอากาศอีกตำแหน่งหนึ่ง (ยศครั้งสุดท้าย พลอากาศเอก เสียชีวิตแล้ว) ๑.๓ พ.ศ.๒๔๘๗ แผนกการคดีและบัญชีพล ได้แยกงานออกจากกันเป็นคนละส่วน เรียกว่า แผนกการคดี แผนกหนึ่ง และแผนกทะเบียนพลอีกแผนกหนึ่ง แผนกทะเบียนพล หัวหน้าแผนก ได้แก่ นายเรืออากาศเอก โชติ รัตนกุล หัวหน้าแผนกการคดีและบัญชีพลคนเดิมนั่นเอง (แผนกทะเบียนพลนี้ต่อมาได้วิวัฒนาการเป็นกรมกำลังพลทหารอากาศในปัจจุบัน) ส่วนแผนกการคดีนั้น นายเรืออากาศเอก เกียรติ มังคละพฤกษ์ อัยการกองทัพอากาศเป็นหัวหน้าแผนก ๑.๔ พ.ศ.๒๔๙๑ กองบังคับการกองทัพอากาศ ได้เปลี่ยนเป็นแผนกกลางขึ้นตรงต่อกรมเสนาธิการทหารอากาศ และแผนกการคดีได้เปลี่ยนเป็น กองการคดี ขึ้นตรงต่อแผนกกลาง กรมเสนาธิการทหารอากาศ สำหรับบุคคลผู้ดำรงตำแหน่งใหม่นี้คือ นายนาวาอากาศโท เกียรติ มังคละพฤกษ์โดยคำสั่งกองทัพอากาศที่ ๓๔๙๑/๑๘๑๕๔ ลง ๓๑ ธ.ค.๙๑ ให้เป็นอัยการกองทัพอากาศ และรักษาราชการแม่กองการคดีแผนกกลาง กรมเสนาธิการทหารอากาศ อีกตำแหน่งหนึ่ง ๑.๕ พ.ศ.๒๔๙๓ ได้มีคำสั่งกระทรวงกลาโหมที่ ๑๖๒/๑๓๕๖๔ ลง ๒๙ ส.ค.๙๓ ให้เปลี่ยนชื่อ กองการคดี ๒. ยุคที่ได้รับการปรับอัตราเป็น กองพระธรรมนูญ กรมสารบรรณทหารอากาศ คือ ใน พ.ศ.๒๔๙๕ ทางราชการได้ยกฐานะแผนกกลาง กรมเสนาธิการทหารอากาศ ขึ้นเป็น กรมสารบรรณทหารอากาศ ฝ่ายพระธรรมนูญเปลี่ยนฐานะเป็น กองพระธรรมนูญ ขึ้นตรงต่อ กรมสารบรรณทหารอากาศ แบ่งส่วนราชการออกเป็น ๓ แผนก คือ ๒.๑ แผนกสอบสวน ๒.๒ แผนกสัญญา ๒.๓ แผนกวิทยาการ กองพระธรรมนูญ ฯ ในระยะแรก ๆ นี้ ยังมิได้จัดตั้งหัวหน้ากองพระธรรมนูญขึ้น คงมีนายทหารอาวุโสทำการแทนโดยอัตโนมัติ นายทหารพระธรรมนูญอาวุโสสูงสุดในกองพระธรรมนูญในขณะนั้น ๓. กองพระธรรมนูญ กรมสารบรรณทหารอากาศ ได้รับการแก้ไขอัตรามาตามลำดับดังนี้ ๓.๑ พ.ศ.๒๕๐๖ แก้ไขอัตราโดยแบ่งส่วนราชการดังนี้ ๓.๑.๑ หมวดสารบรรณ ๓.๑.๒ แผนกสอบสวน ๓.๑.๓ แผนกวิทยาการ ๓.๑.๔ แผนกสัญญา ๓.๑.๕ โรงเรียนเหล่าทหารพระธรรมนูญทหารอากาศ ๓.๒ พ.ศ.๒๕๑๓ แก้ไขอัตราหัวหน้ากองพระธรรมนูญ (อัตรา น.อ.) เป็นผู้อำนวยการกองพระธรรมนูญ (อัตรา น.อ.พิเศษ) ๓.๓ พ.ศ.๒๕๒๐ แก้ไขอัตราส่วนราชการโดยเพิ่มแผนกคดีแพ่งขึ้นอีกแผนกหนึ่ง และเปลี่ยนชื่อแผนกสอบสวน เป็น แผนก ๓.๓.๑ หมวดสารบรรณ ๓.๓.๒ แผนกคดีอาญาและวินัย ๓.๓.๓ แผนกวิทยาการ ๓.๓.๔ แผนกสัญญา ๓.๓.๕ แผนกคดีแพ่ง ๓.๔ พ.ศ.๒๕๒๑ แก้ไขอัตราเพิ่มตำแหน่งนายทหารพระธรรมนูญอาวุโส (อัตรา น.อ.) อีกตำแหน่งหนึ่ง ๓.๕ พ.ศ.๒๕๒๙ แก้ไขอัตราหมวดสารบรรณ เป็น ฝ่ายสารบรรณ นายทหารพระธรรมนูญอาวุโส ๑ ตำแหน่ง ได้เพิ่มอีก ๓ ตำแหน่ง รวม ๔ ตำแหน่ง เรียกชื่อดังนี้ นายทหารพระธรรมนูญอาวุโส ต่อมา กรมสารบรรณทหารอากาศ ได้ออกคำสั่ง กรมสารบรรณทหารอากาศ (เฉพาะ) ที่ ๑/๓๗ ลง ๑๙ ก.ย.๓๗ เรื่อง กำหนดหน้าที่ของส่วนราชการและเจ้าหน้าที่ โดยอาศัยคำสั่งกองทัพอากาศ (เฉพาะ) ลับ ที่ ๑๘๔/๒๙ ลง ๑๓ พ.ค.๒๙, ๓๘๐/๓๑ ลง ๘ พ.ย.๓๑ และ ๓๘๑/๓๑ ลง ๘ พ.ย.๓๑ เรื่อง แก้อัตรากองทัพอากาศ พ.ศ.๒๕๐๖ ครั้งที่ ๔๕๔, ๕๑๔, ๕๑๕ เฉพาะอัตราเฉพาะกิจ หมายเลข ๑๒๐๑ กรมสารบรรณทหารอากาศ แบ่งส่วนราชการออกเป็น ๔. กองพระธรรมนูญ มีหน้าที่ ดำเนินการเกี่ยวกับ การสืบสวนและสอบสวนคดีตามคำสั่งผู้บังคับบัญชา เป็นที่ปรึกษาของผู้บังคับบัญชาในด้านกฎหมาย การร่างและตรวจร่างสัญญาของกองทัพอากาศ ตลอดจนการควบคุมตรวจตรากิจการในสายวิทยาการเหล่าทหารพระธรรมนูญในสังกัดกองทัพอากาศ มีผู้อำนวยการกองพระธรรมนูญ เป็นผู้บังคับบัญชารับผิดชอบ กองพระธรรมนูญ แบ่งส่วนราชการออกเป็น ๔.๑ ฝ่ายสารบรรณ มีหน้าที่ ดำเนินการเกี่ยวกับการสารบรรณ กำลังพล ธุรการ ร่างโต้ตอบ เก็บรักษาเอกสารหลักฐาน ๔.๒ แผนกวิทยาการ มีหน้าที่ ตรวจพิจารณา ตีความ และเสนอความเห็นด้านกฎหมาย และแบบธรรมเนียมของทหาร ๔.๓ แผนกคดีอาญาและวินัย มีหน้าที่สืบสวน ตรวจพิจารณาสำนวน เสนอแนะความเห็นและดำเนินการเกี่ยวกับคดีอาญาที่อยู่ในอำนาจศาลทหารและความผิดทางวินัย ตลอดจนเรื่องราว ๔.๔ แผนกสัญญา มีหน้าที่ ร่างและตรวจร่างสัญญาและนิติกรรมของกองทัพอากาศ เสนอความเห็นเกี่ยวกับการปฏิบัติตามสัญญา ๔.๕ แผนกคดีแพ่ง มีหน้าที่ ตรวจ พิจารณา เสนอความเห็นและดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องทางแพ่ง รวบรวมพยานหลักฐานเกี่ยวกับคดีแพ่ง และเก็บรักษาสำนวนเรื่องราวทางแพ่งของกองทัพอากาศ ต่อมา กองทัพอากาศได้ออกคำสั่ง กองทัพอากาศ (เฉพาะ) ที่ ๑๗๑/๓๙ ลง ๑๖ ก.ค.๓๙ เรื่อง แก้อัตรากองทัพอากาศ ทั้งนี้ เพื่อปฏิบัติตามคำสั่ง กระทรวงกลาโหม (เฉพาะ) ลับ ที่ ๑๐๒/๓๙ กรมสารบรรณทหารอากาศ แบ่งส่วนราชการออกเป็น ๔.๓ กองพระธรรมนูญ มีหน้าที่ ดำเนินการเกี่ยวกับ ตรวจพิจารณา เสนอความเห็นทางกฎหมาย ทางปกครอง และทางวินัย ตามที่ผู้บังคับบัญชามอบหมาย การสืบสวน สอบสวนทางคดีตามคำสั่ง กองพระธรรมนูญ แบ่งส่วนราชการออกเป็น ๔.๓.๑ ฝ่ายสารบรรณ ๔.๓.๒ แผนกวิทยาการ ๔.๓.๓ กองนิติกรรมสัญญา ๔.๓.๔ แผนกคดีอาญาและวินัย ๔.๓.๕ แผนกคดีแพ่ง กองพระธรรมนูญ กรมสารบรรณทหารอากาศ มีผู้บังคับบัญชาตั้งแต่อดีต ดังนี้ ๑. น.ท.เกียรติ มังคละพฤกษ์ (ยศครั้งสุดท้าย พล.อ.อ.) ในยุคแรก (ตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๙๓) ๒. น.อ.แสวง สุนทรสาร ตั้งแต่ ๒๒ ธ.ค.๙๙ ถึง ๒๓ ก.ค.๐๖ ๓. น.อ.สอาด อนุกูลยุทธธน (ยศครั้งสุดท้าย พล.อ.ต.) ตั้งแต่ ๒๔ ก.ค.๐๖ ถึง ๗ ส.ค.๑๗ ๔. น.อ.เชย ยังเหลือ ตั้งแต่ ๘ ส.ค.๑๗ ถึง ๓๐ ก.ย.๒๑ ๕. น.อ.อิสระ วิศววงศ์ ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๒๑ ถึง ๓๐ ก.ย.๒๔ ๖. น.อ.บุญเลี้ยง ฉายากุล (ยศครั้งสุดท้าย พล.อ.ต.) ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๒๔ ถึง ๓๐ ก.ย.๒๗ ๗. น.อ.สุทิน กัมพลานนท์ ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๒๗ ถึง ๓๐ ก.ย.๓๐ ๘. น.อ.ปรีชา แก้วนิมิตร ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๓๐ ถึง ๓๑ มี.ค.๓๒ ๙. น.อ.ผ่อง สีตะปะดล (ยศครั้งสุดท้าย พล.อ.ต.) ตั้งแต่ ๑ เม.ย.๓๒ ถึง ๓๑ มี.ค.๓๔ ๑๐. น.อ.สนอง อ่อนเจริญ ตั้งแต่ ๑ เม.ย.๓๔ ถึง ๓๑ มี.ค.๓๖ ๑๑. น.อ.หวล วัฒนถาวร ตั้งแต่ ๑ เม.ย.๓๖ ถึง ๓๐ ก.ย.๓๘ ๑๒. น.อ.ประยูร เจริญสุข ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๓๘ ถึง ๓๐ ก.ย.๔๐ ๑๓. น.อ.ประหยัด สิทธิทูล ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๔๐ ถึง ๓๐ ก.ย.๔๑ ๑๔. น.อ.ประเสริฐ ถังมณี ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๔๑ ถึง ๓๐ ก.ย.๔๕ (ยศปัจจุบัน พล.อ.ท.) ๑๕. น.อ.ยงยุทธ สุนทรประทม ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๔๕ ถึง ๓๐ ก.ย.๔๗ ๑๖. น.อ.คเชนท์ โสมะนันทน์ ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๔๗ ถึง ๓๐ ก.ย.๕๑ ๑๗. น.อ.ทนงศักดิ์ สุทธิสารากร ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๕๑ ถึง ๓๑ มี.ค.๕๒ ๕. ยุคปัจจุบันที่ได้รับการปรับอัตราเป็นสำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ ในปี พ.ศ.๒๕๕๒ นับเป็นปีที่มีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ สืบเนื่องจากสภาพของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป รวมทั้ง ระบบ สำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ มีหน้าที่ พิจารณา เสนอความเห็น อำนวยการ ควบคุม กำกับการ พัฒนา ให้คำปรึกษา และดำเนินการเกี่ยวกับ กิจการพระธรรมนูญ กฎหมาย ระเบียบ ธรรมเนียม วินัย ความตกลงระหว่างประเทศ กฎการใช้กำลัง การปกครอง นิติกรรม สัญญา คดีความ และการสงเคราะห์ทางกฎหมาย กับมีหน้าที่ ควบคุม ประเมินผล และตรวจตรากิจการในสายวิทยาการด้านพระธรรมนูญ สำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ แบ่งส่วนราชการ ดังนี้ * แผนกธุรการ มีหน้าที่ ดำเนินการเกี่ยวกับการธุรการ การสารบรรณ การพัสดุ ตลอดจนดูแลสถานที่และเครื่องมือเครื่องใช้ของสำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ มีหัวหน้าแผนกธุรการ เป็นผู้บังคับบัญชารับผิดชอบ * กองคดี มีหน้าที่ พิจารณา เสนอความเห็น อำนวยการ ควบคุม กำกับการ พัฒนา ให้คำปรึกษา และดำเนินการเกี่ยวกับการสืบสวน สอบสวนข้อเท็จจริง ทางวินัย ทางแพ่ง ทางละเมิด ทางปกครอง การสอบสวนคดีอาญาในอำนาจศาลทหาร การระงับข้อพิพาททางอนุญาโตตุลาการ ตลอดจนการดำเนินคดีแพ่ง คดีอาญา คดีปกครอง คดีล้มละลาย การบังคับคดี ให้เป็นไปตามคำพิพากษา คำชี้ขาดข้อพิพาท กองคดี แบ่งส่วนราชการออกเป็น - แผนกสอบสวน - แผนกคดีอาญาและวินัย - แผนกคดีแพ่งและบังคับคดี - แผนกคดีปกครอง - แผนกความรับผิดทางละเมิด * กองกฤษฎีกา มีหน้าที่ พิจารณา เสนอความเห็น อำนวยการ ควบคุม กำกับการ พัฒนา ให้คำปรึกษา และดำเนินการเกี่ยวกับกฎหมาย ระเบียบ คำสั่ง แบธรรมเนียมทหาร การสงเคราะห์ทางกฎหมาย การคุ้มครองพยาน กฎการใช้กำลังและการขัดกันด้วยอาวุธ รวมทั้งการวินิจฉัยตีความข้อกฎหมาย ข้อบังคับ ระเบียบ คำสั่ง แบบธรรมเนียมทหาร กับมีหน้าที่จัดความรู้ บริหารการฝึกและศึกษา กองกฤษฎีกา แบ่งส่วนราชการออกเป็น - แผนกกฤษฎีกา - แผนกวิทยาการ - แผนกสงเคราะห์ทางกฎหมาย * กองนิติธรรม มีหน้าที่ พิจารณา เสนอความเห็น อำนวยการ ให้คำปรึกษา และดำเนินการเกี่ยวกับนิติกรรม สัญญา ความตกลงร่วมทั้งในและต่างประเทศ รวมทั้งดำเนินการตรวจร่างสัญญา กองนิติธรรม แบ่งส่วนราชการออกเป็น - แผนกสัญญาในประเทศ - แผนกสัญญาต่างประเทศ - แผนกความตกลงร่วม สำนักงานพระธรรมนูญทหารอากาศ มีผู้บังคับบัญชาตั้งแต่จัดตั้งถึงปัจจุบัน ดังนี้ ๑. น.อ.คเชนท์ โสมะนันทน์ ตั้งแต่ ๑ เม.ย.๕๒ ถึง ๓๐ ก.ย.๕๓ ๒. พล.อ.ต.คเชนท์ โสมะนันทน์ ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๕๓ ถึง ๓๐ ก.ย.๙ ๓. พล.อ.ต.ต่อพล ออเขาย้อย ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๕๙ ถึง ปัจจุบัน
|
|
|